Miasto i Gmina Orneta Oficjalny portal informacyjny

Skwerek ks. Szulborskiego/ Fontanna ze Smokiem

Opis

Urokliwa przestrzeń publiczna, która upamiętnia zasłużonego dla lokalnej społeczności.

Ksiądz Szulborski był cenionym kapłanem, który przez wiele lat pełnił posługę duszpasterską w Ornecie. Jego zaangażowanie w życie parafii oraz działalność na rzecz lokalnej społeczności pozostawiły trwały ślad w pamięci mieszkańców. Nadanie jego imienia skwerkowi jest wyrazem wdzięczności i uznania dla jego pracy.

Fontanna ze smokiem w Ornecie to wyjątkowy element miejskiego krajobrazu, który łączy w sobie funkcję dekoracyjną z głęboko zakorzenioną w lokalnej tradycji legendą.

Legenda głosi, że pod obecnym ratuszem w Ornecie znajdowała się olbrzymia pieczara, będąca siedliskiem groźnego smoka. Potwór ten terroryzował mieszkańców, pożerając zwierzęta, a nawet ludzi. Wielu rycerzy próbowało go pokonać, lecz dopiero jeden z nich zdołał uwolnić miasto od tej plagi. Ta opowieść stała się integralną częścią tożsamości Ornety i jest pielęgnowana przez kolejne pokolenia mieszkańców.

Lokalizacja

ul. Mickiewicza

11-130 Orneta

Autor fotografii

Honorata Wójcik

Pomnik ku czci zwycięstwa Niemiec nad armią rosyjską

Nazwa

Pomnik ku czci zwycięstwa Niemiec nad armią rosyjską

Odległość od Ratusza Miejskiego w Ornecie

2 km

Przeciętny czas dotarcia

- pieszo: 23 - 27 min
- rowerem: 7 – 8 min
- samochodem: 6 min

Opis

Utworzony przez burmistrza Friedricha Fransa w pierwszą rocznicę zwycięstwa w bitwie (31.08.1914 r.) rozegranej na północ od Ornety. Wojska niemieckie powstrzymały wówczas natarcie rosyjskiej armii „Niemen”, a miasto zostało jedynie ostrzelane z rosyjskiej artylerii. Po I wojnie światowej na terenie Cesarstwa Niemieckiego powszechnie pojawiały się tego typu pomniki. Odbywały się przy nich uroczystości państwowe i manifestacje, w których uczestniczyli mieszkańcy i lokalne władze. Charakterystyczny element - krzyż z literą W pośrodku (monogram Cesarza Wilhelma II). Na bocznych ramionach rzeźbiono daty 1914 i 1918. Po 1933 r., czyli po zwycięstwie w okręgu orneckim partii NSDAP, do pierwotnej bryły pomnika dołączono figurę orła z rozpostartymi skrzydłami. Obecnie znajduje się jedynie obelisk bez dodatkowych elementów.

Ważna informacja

Dostępność miejsca przez cały rok

Źródło fotografii

Archiwum Urzędu Miejskiego w Ornecie

Kotwica nawiązująca do Statku MS Orneta

Opis

Symboliczny pomnik, usytuowany w samym sercu Ornety, na Placu Wolności, tuż obok gotyckiego ratusza. To niezwykły symbol morskiej historii miasta, świadectwo bogatej przeszłości Ornety związanej z żeglugą i przemysłem stoczniowym.

Kotwica ta nawiązuje do Statku M.S. Orneta, drobnicowca zbudowanego w 1961 roku w Stoczni Szczecińskiej im. A. Warskiego na zamówienie Polskich Linii Oceanicznych Gdynia. Wodowany 19.08.1961 r.

Matką chrzestną statku została Janina Racinowa, ówczesna dyrektorka Liceum Ogólnokształcącego w Ornecie. Statek rozpoczął służbę w 1962 roku, obsługując głównie linię lewantyńską na Morzu Śródziemnym. M.S. Orneta był jednym z 5 statków tzw. Lewantów typu B-59. Była to tzw. Seria O (nazwy statków rozpoczynały się od litery O) Należały do nich: M.S. Oliwa, M.S. Ojców, M.S. Orłowo, M.S. Olkusz i M.S. Orneta.

W latach sześćdziesiątych M.S. Orneta zdobył tytuł „MISTERA KANAŁU KILOŃSKIEGO”. W latach 1962-1984 zawinął do ponad 180 portów w tym do niektórych po kilkaset razy (np. Bejrut, Hamburg, Aleksandria).W ciągu całej eksploatacji drobnicowiec M.S. Orneta przebywał średnio około 320 dni w roku na morzach. Był jednym z „najpracowitszych Lewantów”.Ze względu na duże wyeksploatowanie statek został sprzedany dla armatora greckiego w styczniu 1984 roku. W czerwcu 1984 r. został zezłomowany w pakistańskiej stoczni GANDAZI.

Więcej pamiątek nawiązujących do Statku M.S. Orneta znajduje się w Galerii Dziedzictwa Ornety im. Eugeniusza Buchholza.

Lokalizacja

ul. Plac Wolności

11-130 Orneta

Pamiątkowa kotwica przy Zespole Szkół Ogólnokształcących

Opis

Symbol związany z Janiną Racinową, byłą dyrektor Liceum w Ornecie i jej pierwszym rejsem statkiem M.S. Orneta.

Lokalizacja

ul. 1 Maja 28,

11-130 Orneta

Płaskorzeźba Kryształowej Li

Opis

Płaskorzeźba Kryształowej Li

Ornecki symbol dziewczęcej dumy i odwagi. Wyjątkowa płaskorzeźba na jednej z narożnych kamienic w Ornecie (róg ul. Sienkiewicza i Kościuszki) przedstawiająca postać legendarnej knezianki, uosobienia piękna, cnoty i niezłomnego ducha. Ukazana z głową wkomponowaną w zestaw symboli herbowych oraz dłońmi uniesionymi ku niebu, trzymającymi dziewiczy wianek, Li pozostaje ikoną kobiecego honoru i wierności narodowym wartościom. Jej historia, zakończona bohaterską śmiercią w obronie ukochanego i ideałów, do dziś budzi szacunek i poruszenie. Mieszkańcy Orneta oddali jej hołd, czyniąc z niej lokalną patronkę dumy, wolności i kobiecej siły.

Legenda o Kryształowej Li

„Liliana Bogumiła, zwana Kryształową Li, pochodziła z mazowieckiej szlachty. Córka możnego pana, piękna, roztropna, dobrze wykształcona, otoczona była od dziecka miłością i podziwem. Słynęła z niezwykłej urody, hartu ducha i nieugiętej cnotliwości, co przyniosło jej przydomek „Dumnej Knezianki”.

Po tragicznej śmierci ojca na wojnie i zesłaniu matki, los rzucił je na Warmię, do Ornety. Tu matka wyszła za bogatego kupca, a Li, zamieszkująca narożną kamienicę przy dzisiejszym skrzyżowaniu ul. Kościuszki i Sienkiewicza, stała się obiektem westchnień licznych zalotników. Choć otaczali ją mężczyźni z całej Warmii, strzegła swej godności i nie wyszła za mąż – pragnęła oddać serce jedynie Polakowi, godnemu jej uczuć.

Zginęła tragicznie – zasłoniła własnym ciałem ukochanego, Łukasza, syna powstańca, podczas pojedynku o jej względy. Jej śmierć poruszyła całą okolicę. Pogrzeb stał się manifestacją kobiecej siły i hołdem dla jej niezłomności.”

Lokalizacja

ul. Sienkiewicza

11-130 Orneta

Źródło fotografii

Archiwum Urzędu Miejskiego w Ornecie

Skwerek ks. Jerzego Popiełuszki/ Pomnik Jana Pawła II

Opis

Od 2014 r. usytułowany na skwerku bł. ks. Jerzego Popiełuszki. Powstał z inicjatywy Komitetu Społecznego Mieszkańców Miasta. Uroczystości pobłogosławienia połączone zostały z odnowieniem patronatu Ornety przyznanego św. Elżbiecie Węgierskiej, która była czczona w Ornecie od XV w. Pomnik wykonał artysta - rzeźbiarz Adam Ratkowski ze Strzegomia. Doskonale wkomponował się on w otoczenie drzew, kwiatów i murów kościoła farnego.

Lokalizacja

ul. Bł. Ks. Jerzego Popiełuszki

11-130 Orneta

Autor fotografii

Małgorzata Kirol

Ornecki Las Polskich Spadochroniarzy

Opis

Wyjątkowe miejsce pamięci, które powstało z inicjatywy Nadleśnictwa Orneta oraz Stowarzyszenia „Reduta Orneta”. Zlokalizowane na terenie byłego lotniska 29 Pułku Lotnictwa Myśliwskiego w Ornecie. Las upamiętnia żołnierzy 1 Samodzielnej Brygady Spadochronowej, dowodzonej przez generała Stanisława Sosabowskiego.

W październiku 2020 roku, podczas uroczystości upamiętniającej, posadzono 3 tysiące sadzonek dębów i buków – liczba ta odpowiadała niemal dokładnie liczbie żołnierzy Brygady. W wydarzeniu uczestniczył m.in. Pan Alfons Trocki, jeden z ostatnich żyjących żołnierzy tej formacji, który posadził pamiątkowego dęba i podzielił się wspomnieniami z czasów służby. W wydarzeniu wzięły udział grupy rekonstrukcyjne, młodzież z I Liceum Ogólnokształcącego im. Polskich Spadochroniarzy z Gdańska oraz przedstawiciele różnych organizacji. Po zakończeniu nasadzeń, odsłonięto pamiątkową tablicę:

„Żywy pomnik poświęcony pamięci żołnierzy 1 Samodzielnej Brygady Spadochronowej, którym nie dane było walczyć na ojczystej ziemi.

Arnhem, Oosterbeek, Driel 17.09.1944. Podczas operacji „Market Garden” zginęło 96 polskich spadochroniarzy.
Orneta 2020”

W kolejnych latach, w okolicy tablicy pamiątkowej, dosadzano kolejne drzewa, co świadczy o ciągłym zaangażowaniu społeczności w pielęgnowanie pamięci o żołnierzach Brygady.

Lokalizacja

Lotnisko Orneta

11-130 Orneta

Źródło fotografii

Archiwum Urzędu Miejskiego w Ornecie

Pomnik Nieznanego Żołnierza

Opis

Symboliczne i ważne miejsce pamięci narodowej. Zlokalizowane przy cmentarzu w Ornecie. Stanowi symboliczny hołd dla wszystkich żołnierzy, którzy oddali życie za ojczyznę, a których tożsamość pozostała nieznana. To miejsce, gdzie odbywają się uroczystości patriotyczne.

Lokalizacja

ul. Warmińska

11-130 Orneta

Tablice upamiętniające ofiary I wojny światowej

Opis

Tablice znajdują się po obu stronach wejścia głównego do Ratusza. Upamiętniają poległych w wyniku działań wojennych toczących się wokół miasta w latach 1914-1918. Zostały wmurowane ku czci mieszkańców, którzy nie wrócili z frontu. Wiele, z dokładnie 200-tu nazwisk ma czysto polskie brzmienie. Tablice zostały umieszczone po 1924 r. W wyniku prac remontowych przeprowadzonych w 2012 r. zostały odrestaurowane stając się równocześnie bardziej czytelnymi.

Lokalizacja

ul. Plac Wolności 26

11-130 Orneta

Źródło fotografii

Archiwum Urzędu Miejskiego w Ornecie

Samolot

Opis

Przy budynku szkoły na ul. Warmińskiej (dawne Gimnazjum nr 2 im. 29 Pułku Lotnictwa Myśliwskiego) znajduje się pomnik lotniczy. Jest nim samolot odrzutowy MiG-21, który wcześniej służył jednostce wojskowej w Malborku. Nawiązuje do Pułku, który stacjonował w Ornecie w latach 1953-1968.

Lokalizacja

ul. Warmińska 11

11-130 Orneta

Panel ułatwień dostępu

Kontrast

Powiększanie tekstu

Podświetlanie linków

Odstępy między tekstem

Pomniki, miejsca upamiętnienia

Skwerek ks. Szulborskiego/ Fontanna ze Smokiem

Pomnik ku czci zwycięstwa Niemiec nad armią rosyjską

Kotwica nawiązująca do Statku MS Orneta

Pamiątkowa kotwica przy Zespole Szkół Ogólnokształcących

Płaskorzeźba Kryształowej Li

Skwerek ks. Jerzego Popiełuszki/ Pomnik Jana Pawła II

Ornecki Las Polskich Spadochroniarzy

Pomnik Nieznanego Żołnierza

Tablice upamiętniające ofiary I wojny światowej

Samolot